BESTRIJDING VAN GEDWONGEN HUWELIJKEN: THEMATISCHE MODULE MET NADRUK OP DE INTERCULTURELE- EN GENDERBENADERING Présentiel

FINANCIERING EN KOSTELOOSHEID

Dankzij de subsidie die door safe.brussels aan de GSOB werd toegekend, en binnen de grenzen van dit budget, is deze opleiding gratis toegankelijk voor het publiek dat door het programma wordt beoogd (zie hieronder), onder voorbehoud van de naleving van onze AV.

INLEIDING

Deze thematische module is een aanvulling op de opleiding ‘Bestrijding van gedwongen huwelijken', die in 2021 in de GSOB-catalogus verscheen en in één dag werd gegeven.  
De module brengt de concepten en hulpmiddelen uit de basisopleiding meer in de praktijk. Er wordt ook aandacht besteed aan interculturele en genderbenaderingen, zodat de deelnemers hun inzicht in de problematiek kunnen verdiepen. 

Gedwongen, vroegtijdige en gearrangeerde huwelijken zijn een ernstige mensenrechtenschending, waar vooral vrouwen en jonge meisjes het slachtoffer van zijn. In België krijgt het onderwerp steeds meer aandacht sinds het in 2010 werd opgenomen in het Nationaal Actieplan. Het juridisch arsenaal omtrent het onderwerp wordt ondersteund door internationale verdragen zoals het Verdrag van Istanbul en door overheidsbeleid met als doel die praktijken te voorkomen, de slachtoffers te beschermen en de daders te straffen.
Ondanks die vooruitgang blijven er obstakels bestaan: ongelijke toepassing van de wetten, een gebrek aan bewustwording en de nood aan permanente bijscholing. Zulke huwelijken vinden vaak hun oorsprong in gendernormen, culturele tradities of economische, sociale en religieuze redenen. Ze komen vaak voor in migratiecontexten, waar de normen van het gastland kunnen botsen met die van het land van herkomst.

De complexiteit van die situaties vereist een genderbewuste en interculturele aanpak. Daarvoor wordt een opleidingsprogramma aangeboden aan preventie- en veiligheidsprofessionals. De doelstellingen: hun vaardigheden versterken en hun vermogen verbeteren om slachtoffers te identificeren en hen door te verwijzen naar de juiste diensten.

INHOUD

1) Introductie van de problematiek huwelijksdwang als vorm van GBV

• Een beter inzicht in een intersectionele analyse van geweld (kruispuntdenken)

2) Definitie en (migratie)context huwelijksdwang

• Kennis van de voorwaarden voor de geldigheid van een huwelijk in België, de verschillende soorten huwelijken onderscheiden en herkennen (gedwongen, gearrangeerd, grijs, wit, religieus, leviraat, sororaat, enz.), inzicht vergroten in de risicofactoren op basis van intersectioneel perspectief

3) Getuigenissen op basis van video 

• Een beter inzicht krijgen in de verschillende elementen die aan de grondslag liggen van huwelijksdwang vanuit een intersectioneel perspectief

4) Referentiekaders bij GBV

• Interculturele dialoog (cultureel relativisme, absolutisme, analfabetisme, etc.)
• Eigen referentiekaders en bias herkennen voor een betere dialoog met personen uit de doelgroep, beter inzicht in eigen rol (beroepsuitoefening) tov de problematiek

Conclusie

• Tools en bronnen

1) De thematische module is bedoeld om de deelnemers het volgende bij te brengen:

• Theoretisch overzicht van de verschillende concepten met betrekking tot gedwongen huwelijken en de bestrijding van geweld
• De oorzaken en gevolgen van gedwongen huwelijken identificeren en begrijpen vanuit een intercultureel perspectief en op basis van een genderanalyse
• Interculturele en genderanalyses toepassen in praktijkcontexten om situaties van gedwongen huwelijken beter te begrijpen
• De technieken voor de begeleiding van slachtoffers van gedwongen huwelijken beheersen om hun de juiste ondersteuning te bieden
• Reële situaties voorstellen en bespreken, alsook ervaringen en standpunten delen om het collectieve begrip te verrijken
• Concrete gevallen analyseren en casestudies uitvoeren om praktische vaardigheden te ontwikkelen
• Specifieke interventieplannen ontwikkelen die aangepast zijn aan de verschillende situaties
• De beschikbare instrumenten en middelen op federaal en Brussels niveau gebruiken en delen om gedwongen huwelijken effectief te bestrijden

1) Belangrijke opmerking: de thematische module is in de eerste plaats bedoeld voor medewerkers die de basisopleiding ‘Bestrijding van gedwongen huwelijken' die de GSOB sinds 2021 organiseert, hebben gevolgd.  

2) In dat kader is deze module gericht op:

• Ambtenaren en medewerkers van de diensten burgerlijke stand en bevolking van de Brusselse gemeentelijke besturen 
• Medewerkers van de Brusselse plaatselijke (gemeenten en OCMW's) en gewestelijke besturen, in het bijzonder medewerkers op het terrein, professionals in preventie en veiligheid, en medewerkers met een sociale functie
• Politieagenten van de politiezones van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest